“Woningwet blokkeert subsidie voor zonnepanelen” kopte branchevereniging van woningcorporaties Aedes op 16 oktober in een persbericht. Dunavie, een Zuid-Hollandse corporatie, heeft een SDE+-subsidie gekregen, maar kan deze volgens de woningwet niet toepassen. Het persbericht van Aedes haalt diverse media en de politiek komt in actie.
Welke subsidies voor welk bezit?
We hebben in Nederland de salderingsregeling voor kleinverbruikers (tot en met 3*80 ampère), en de SDE+-subsidie voor grootverbruikers (boven 3*80 ampère). Woningcorporaties hebben voor zonnestroom bij eengezinswoningen en appartementen te maken met de salderingsregeling. Alleen voor hun eigen kantoor en de collectieve meters van heel grote complexen (studentenflats, verzorgingshuizen,…) komen ze op het spoor van de SDE+-subsidie. In mijn adviespraktijk heb ik voor enkele corporaties succesvol SDE+-subsidie aangevraagd voor zonne-energie op dat soort complexen.
Vernieuwend idee
Dunavie had een vernieuwend idee. Men wilde 3 miljoen investeren in zonnepanelen op appartementencomplexen. Men wilde het hele dak volleggen, want men vond het zonde als maar een deel van het dak gebruikt wordt met panelen en de rest leeg blijft. Een klein deel van de stroom wilde men gebruiken voor de collectieve meter (liften en verlichting), een groot deel van de stroom zou overcapaciteit zijn. Die overcapaciteit zou de eerste jaren worden geleverd aan het net (met SDE+-subsidie), en de planning was dat over 10 jaar die stroom gebruikt zou worden voor de voeding van een duurzame elektrische warmtevoorziening. Op die manier zou een goed verdienmodel ontstaan, volgens interne berekeningen. De raad van toezicht vroeg om de plannen voor te leggen aan de autoriteit woningmarkt. Die gaf, geheel onverwachts, nul op het rekest.
Corporaties mogen zeker wel SDE+-subsidie aanvragen.
Groenlinks en de SP stelden kamervragen, en minister Ollongren moest uitleg geven. Corporaties moeten toch gewoon SDE+-subsidie kunnen aanvragen?
Ja natuurlijk kunnen ze dat, luidt het antwoord van de minister in antwoorden aan de tweede kamer. Echter, het produceren en leveren van elektriciteit aan derden valt buiten hun werkterrein. Met zonnepanelen die gekoppeld zijn aan woningen, valt men nog binnen het besluit toegelaten instellingen. Ook het terugleveren van “overcapaciteit die wordt geleverd aan het net volgend uit het verlenen van een dienst die rechtstreeks verband houdt met de bewoning” valt binnen de regels. Ik ga er dan maar even vanuit dat de minister het zo ziet dat ook stroom op collectieve meters en stroom voor het eigen kantoor “rechtstreeks verband houdt met de bewoning”.
Complexen als zonneveld gebruiken mag niet
Wat niét mag (dat zegt de minister niet expliciet maar blijkt wel uit de antwoorden), is zonnepanelen op of naast woningen leggen, die aansluiten op een (nieuwe) grootverbruikersaansluiting en die stroom leveren aan derden. Ik zie die wens bij meer corporaties dan alleen Dunavie. Het is makkelijk om meters te maken, want je hoeft geen toestemming van de huurders te vragen. Echter, als je dat doet, heeft hetgeen je doet geen relatie meer met de huurders, en val je dus buiten de wet.
Nog los van of het wel of niet mag, en of het zou moeten mogen, is de vraag of die oplossingen wenselijk of haalbaar zijn:
- Je krijgt, zeker in geval van schuine daken, allerlei juridische vragen. Met name: mag het wel zonder raadpleging van de bewoners die onder of naast de panelen wonen? Want het uiterlijk van hun woning wordt anders, ze vinden het wellicht spannend/gevaarlijk, je ontneemt ze de kans om zonnepanelen te nemen voor eigen productie, en ze kunnen geen dakraam/dakkapel/…. meer krijgen.
- Ik vraag me af of zo’n investering financieel wel uit kan. Er moet vaak een geheel nieuwe grootverbruikersaansluiting komen, voor vaak maar relatief weinig panelen die op of naast een blok woningen passen. Als je het vergelijkt met een zonneweide zoals die langs de snelwegen en buiten de randstad nu ontstaan met veel meer panelen dan op een blokje woningen passen, is die aansluiting omgerekend naar kosten per paneel relatief duur. Van belang is verder wat de jaarlijkse kosten waren en worden.
- Is dit waarvoor je als corporatie in de wereld bent? Ik zie veel succesvolle projecten waarbij corporaties volgens een “graag of niet-formule” huurders aanbieden om panelen op hun daken te leggen, waarbij de huurders daarvan profiteren. Als je het verhaal goed uitlegt, en als je een leuke relatie met je huurders hebt, wil 40 tot 70% van de huurders daar een kostendekkende maandelijkse bijdrage voor betalen. Waarom kies je dan voor een ingewikkelde constructie waarbij je die huurders buitenspel zet?
Hoe de daken van flats dan toch vol leggen?
Het idee van Dunavie blijft desalniettemin charmant. Juist gezien de gedachte om de panelen op termijn te gebruiken voor collectieve warmtelevering. Het laatste woord is er dan ook nog niet over gezegd. Gesprekken tussen Aedes, autoriteit en ministerie lopen nog. Wellicht dat Katwijk alsnog haar 9 MegaWatt, ruim 30.000 zonnepanelen krijgt.
Als de autoriteit voet bij stuk houdt, rest corporaties niets anders dan de capaciteit op flatgebouwen te gebruiken voor individuele aansluitingen naar appartementen. Woningcorporaties zoals de Alliantie zijn hier druk mee doende. . Daarbij is altijd medewerking van huurders, en veel bekabeling door de flat, nodig.
De inhoud van dit bericht is op 3 december door Dunavie geaccordeerd.
