Woningcorporaties willen zich aan de regels houden, en de wet natuurbescherming is er daar één van. Hoe gaat een corporatie hier praktisch mee om bij zonne-energie-projecten? En wat als corporaties zich niet aan de regels houden…?
Wat vraagt de wet?
De wet natuurbescherming vraagt van corporaties dat zij bij beschermde inheemse diersoorten de dieren niet verontrust, en geen nesten kapot maakt of verstoort. Bij toepassing van zonnepanelen gaat het met name om alle in het wild voorkomende vogels die gebouwgebonden broed –en verblijfplaatsen hebben. Van specifiek de huismus, gierzwaluw, vleermuizen is bekend dat ze nesten maken onder dakpannen of ter plaatse van de goten. Voor de uitvoering verwijst de wetgever naar het in de hand nemen van een ecoloog.
Tips en tricks
De afgelopen jaren heb ik me op verzoek van opdrachtgevers verdiept in deze materie, en gesproken met RVO en ecologen. Ik deel een aantal conclusies:
1.Wanneer panelen op welk dak plaatsen?
Bij sommige corporaties is het bezit al eerder geïnventariseerd, is een soortenmanagementplan opgesteld, of zijn bij de straten die panelen krijgen al mitigerende maatregelen uitgevoerd. Indien dit niet zo is geven ecologen in de regel het volgende aan.
Op platte daken, en daken met vogelschroten: jaarrond plaatsen van panelen is mogelijk.
Op schuine daken zonder vogelschroten, de overgrote meerderheid van de eengezinswoningen:
- Buiten het broedseizoen kan men gewoon zonnepanelen installeren. Het broedseizoen loopt van 15 maart tot 15 augustus volgens de ene ecoloog, de ander zegt begin maart tot eind september. In het broedseizoen kan men bij een deel van de daken gewoon installeren, zonder onderzoek. Op platte daken en schuine daken met betonpannen en vogelschroot kan men jaarrond werken. Het is dus handig om zo mogelijk die daken in de broedperiode te plannen.
- In het broedseizoen zal een ecoloog onderzoek moeten doen. Dat onderzoek varieert van een rondje door de wijk tot het raadplegen van online databases. Het volstaat wettelijk gezien niet om tegen de installateur te zeggen dat hij maar moet kijken of er vogels zitten.
2. Welk deel van het dak krijgt panelen?
Moet men een deel van het dak vrijhouden? De ene ecoloog zegt dat door panelen de temperatuur onder de pannen sterk wijzigt en dat dit niet gewenst is. Volgens die ecoloog zou je de buitenste pannen van het dak niet mogen beleggen. Een andere ecoloog stelt dat dit 1 dakpan rondom voldoende is, en dat zou wegens windbelasting en praktische uitvoerbaarheid in veel gevallen toch al gebeuren.
Zonnepanelen mag je niet plaatsen op losliggende of beschadigde dakpannen, geschikte ruimtes achter loodslabben.
3. Hoe afstemmen met installateur en huurder?
Neem op in de contractering iets van de strekking:
- U mag niet verstoren, want dat staat in de wet (zaak tussen installateur en bevoegd gezag). Dus als er een nest wordt aangetroffen, de installatie annuleren.
- U dient te werken volgens de omschrijving in het ecologisch werkprotocol.
- Wij hebben u geïnformeerd over wat we weten, zie bijlage (advies en werkprotocol).
- Als u een nest aantreft, moet u op die woning stoppen en contact op nemen met ecoloog of terugkomen na het broedseizoen. En als u dat niet doet en er komt een melding, is dat voor uw rekening.
Informeer de huurder die zonnepanelen krijgt, dat bij aantreffen van vogels de installatiedatum opschuift
4. Ecologen zijn niet allemaal even streng, selecteer daarop voor opdrachtverstrekking.
Uit het bovenstaande blijkt dat de ene ecoloog strenger is dan de andere. De ecoloog bepaalt de kaders, en daarmee ook deels zijn eigen vervolgopdrachten. Derhalve is het zinvol om voor opdrachtverstrekking na te gaan welke algemene kaders de ecoloog hanteert, met name voor bovengenoemde punten 1 en 2, en die kaders expliciet overeen te komen.
En als men zich niet aan de regels houdt?
Geconstateerd wordt dat er niet actief wordt gehandhaafd vanuit de overheid, bij melding van bijvoorbeeld omwonenden treed de handhaving op. Het overtreden van de wet wordt wel aangemerkt als een economisch delict. En loopt uw project vertraging op. In de praktijk heb ik in één straat gezien dat het werk werd stilgelegd, na melding van een huurder die ook ecoloog was. Vooral de corporaties die al een waarschuwing hebben gehad in het kader van de wet natuurbescherming zijn strikt in de uitvoering.
Meer informatie;
- gedragscode wet natuurbescherming van Aedes
- artikel “wet natuurbescherming remt energietransitie af” in solar magazine