Steeds meer verhuurders kijken naar integrale concepten voor energiebesparing waar zonne-energie een rol in speelt. In dit blog noem ik een aantal voorbeelden die ik erg kansrijk vind.
Isolatie? Gratis zonnepanelen door step-subsidie
Woningcorporaties maken mondjesmaat gebruik van de step-subsidie om woningen te verbeteren. Vaak komen isolatieplannen niet tot 3 labelstappen en label B, wat de subsidie eist. Met 6 zonnepanelen maakt de gemiddelde woning al een extra labelstap, zeker als er panelen worden toegepast met een gelijkwaardigheidsverklaring. Stel dat de isolatie al voor 2 labelstappen zorgde, dan wordt via die weg 2.000 euro subsidie binnengehaald, bij een investering van 2.800 euro. Als hier ook huurverhoging (of vergoeding in de servicekosten) tegenover staat, levert de maatregel de corporatie veel geld op. Meer informatie, rekenvoorbeelden, tips: www.zonnighuren.nl/step
Ketelvervanging? Het jaar van de warmtepomp in combinatie met zonnepanelen. Nota bene: dubbele subsidiekans
Per 1 januari 2016 zijn er twee goede redenen bijgekomen om de warmtevraag met elektriciteit op te gaan wekken:
- de energiebelasting is aangepast: voor huurders is gas 9 % duurder geworden, en elektra is 9 % goedkoper geworden.
- er is een isde-subsidie voor warmtepompen, houtpalletkachels en zonneboilers, die tot wel 40 % van de investering vergoedt. En ISDE-subsidie mag gecombineerd worden met step-subsidie. Op 14 maart was pas 7 van de 70 miljoen euro geclaimd.
Steeds meer corporaties denken serieus na bij complexgewijze vervanging van ketels. Zijn er betere alternatieven dan gewoon een nieuwe ketel? Ze kijken serieus naar warmtepompen en pv-panelen of zonneboilers. Zo is een “gewoon geïsoleerde woning” met een beperkte investering ook bijna energieneutraal. Woonstad Rotterdam kijkt naar hybride systemen; een luchtwarmtepomp aangesloten op de CV-ketel. Dit doet het erg goed in het energielabel en er is ook subsidie. Binnenkort starten ze bij eengezinswoningen met een pilot van deze systemen.
Van energielabel B naar energieneutraal voor 35.000 euro, met slimme installaties en af en toe een warme trui
Bij energielabel B kan een redelijk geïsoleerde koopwoning energieneutraal worden voor 35.000 euro. Er is geen extra isolatie nodig, wel moet de bewoner af en toe een warme trui aantrekken. Dat is de strekking van het voorbeeldenboekje van Urgenda: Ons Huis Energieneutraal.
Veelgenoemde maatregelen: de kamers boven verwarmen met infraroodpanelen, warmtepomp, houtpalletkachel, elektrische boilers, regelinstallaties, en veel zonnepanelen voor elektriciteit en warmte
Quote van Urgenda: “Dat betekent dat we de zogenaamde Trias Energetica verlaten. We isoleren alleen voor zover het nodig is.) We denken met bewoners mee over verdere energiebesparende maatregelen zoals energiezuinige apparaten, verlichting, en verandering van gedrag”. Vloeken in de kerk van bouwkundige projectleiders natuurlijk, en al helemaal in de energiesprong-kerk. Maar wel een goedkope no-nonsense-aanpak voor het al goed geïsoleerde bezit, en huurders met een hoge motivatie.
Dakpannenvervanging of al bestaande warmtepompen? Zon geïntegreerd in/op het dak
Op dit moment zijn 10 tot 12 zonnepanelen vaak genoeg om te voorzien in de elektravraag van een huishouden van 2.500 kWh per jaar te voorzien. Echter, met de komst van warmtepompen (zie boven) en elektrische auto’s (zie **) zal de elektravraag makkelijk 2 tot 4 keer zo groot worden. Dit is één van de redenen waarom steeds meer partijen bezig zijn met mooie oplossingen voor zonnepanelen geïntegreerd in het dak, ook in de bestaande bouw (zoekterm BIPV Building Integrated PhotoVoltaics). Als vervanging van dakpannen 6.000 euro per woning kost, is de vraag of het plaatsen van panelen in plaats van pannen effectief kan zijn. Het vervangen van de dakbedekking is hét moment om de zongerichte dakhelft optimaal vrij te maken (schoorstenen en dakramen naar de andere kant?).
Een paar voorbeelden:
- De onderstaande foto komt uit een leuk project van spf beheer, hier vindt u meer informatie.
- Diverse leveranciers bieden zonnepanelen voor tussen de pannen; zie bijvoorbeeld Sunstation en Alius Energy.
Nul op de meter a la energiesprong / platform 31 / …
Het idee zoals ik het begrijp: slecht geïsoleerde woningen zeer sterk isoleren, de resterende warmtevraag elektrisch opwekken en de energie die dat kost met panelen compenseren. Een prachtig idee waar op diverse plaatsen hard aan getrokken word. Van belang is wel dat de prijs (ik hoor vaak 80.000 euro) enorm naar beneden gaat. Verder is de vraag hoeveel woningen Nederland heeft die zich werkelijk lenen voor deze aanpak.
Niet één oplossing voor elke woning
Duidelijk is dat er verschillende aangrijpingspunten zijn om te bekijken wat kansrijk is voor een complex: hoe zijn de woningen nu geïsoleerd? welke natuurlijke momenten (ketelvervanging, pannenvervanging) dienen zich aan? wat willen de bewoners? Goed vind ik dat een aantal corporaties heel bewust bezig zijn met hun bezit te prioriteren: een aantal woningen met goed energielabel krijgt los zonnepanelen aangeboden, een aantal woningen met slechte isolatie is geschikt voor nul-op-de-meter, bij complexgewijze ketelvervanging kijken we naar warmtepompen. Zo worden verstandige stappen gemaakt naar een duurzame toekomst.
** stijging elektravraag door elektrische auto: bij een elektravraag van 0,20 kWh per kilometer (volgens gaslicht.com) kost 14.000 km per jaar (gemiddeld aantal kilometers per auto per jaar), 2.800 kWh stroom per jaar.